KONTRAST A A A

Wokół Papuszy

Wokół Papuszy
29 października o godz. o 17.45 odbyła się debata na temat teatralnego ujęcia losu Papuszy, romskiej poetki i niepospolitej kobiety, w kontekście spektaklu zrealizowanego w gorzowskim teatrze pt. „Papusza znaczy lalka”.

„Papusza znaczy lalka” była pierwszą premierą gorzowskiego teatru w nowym sezonie artystycznym 2022/23. Spektakl w reżyserii Jacka Głomba wzbudził wiele emocji – nie dziwi zatem fakt, że ludzie Osterwy wykorzystują zainteresowanie widzów do pogłębienia dyskursu wokół postaci cygańskiej poetki.

Wśród zaproszonych do debaty „Wokół Papuszy” gości znaleźli się:  Katarzyna Knychalska – autorka sztuki, Lidia Przybyłowicz – działaczka i propagatorka kultury, dr Piotr Krzyżanowski z Akademii Gorzowskiej oraz Tomasz Domagała – krytyk teatralny. Dyskusję moderowała dziennikarka i pisarka Renata Ochwat. 

Na początku spotkania poruszony został temat poprzednich realizacji artystycznych inspirowanych życiem i twórczością Papuszy. Czy historia romskiej poetki słusznie potraktowana została jako pretekst teatralnego przedstawienia? Zdaniem autorki Katarzyny Knychalskiej – „żaden temat nie jest dla teatru nieodpowiedni”, natomiast Tomasz Domagała zwrócił uwagę, że największą siłą Papuszy, jako inspiracji spektaklu jest jej tajemniczość.

Tomasz Domagała: Papusza ma jedną wspaniałą cechę dla teatru – jest tajemnicą. Wszystko, co jest tajemnicą ma potencjał do rozrastania się w mit. Nie ma lepszego miejsca niż scena, żeby zbadać kim jest Papusza, jakie jest jej znaczenie. Książki i konferencje naukowe są od badania życia danego człowieka, a spektakl jest od tego, żeby użyć tego życia do opowiedzenia o świecie, o nas.

W podobnym tonie wypowiadała się Katarzyna Knychalska, podkreślająca, że „Papusza znaczy lalka” jest bardziej  uniwersalna opowieścią o współczesnej kobiecie niż „biografią jeden do jednego”.

Katarzyna Knychalska: Teatr, przynajmniej ten, który robimy z Jackiem Głombem, nie jest dokumentem i wręcz nie znosi dokumentu. Papusza kolejny raz została do czegoś wykorzystana. Myśmy wykorzystali Papuszę do czegoś dobrego – do opowiedzenia o kobiecie romskiej i kobietach w ogóle – również tych współczesnych.

O swoich przemyśleniach związanych ze spektaklem Teatru Osterwy opowiedziała Lidia Przybyłowicz, która podkreśliła swoje silne związki z gorzowską społecznością romską.

Nie da się być gorzowianinem czy gorzowianką i nie mieć styczności z Cyganami.  Idąc na ten spektakl wiedziałam na pewno, że pan dyrektor Głomb podjął się zadania niezwykle trudnego. Ile osób narodowości cygańskiej – tyle opinii. Obecność Romów w Gorzowie jest bardzo silna. Było to takie rzucenie się psom na pożarcie. Dla mnie jest to spektakl o kobiecie, o inności, niezgodzie na to, co nas otacza, o wrażliwości ponadprzeciętnej. To jest spektakl nadzwyczaj aktualny i prawdziwy.

Dr Piotr Krzyżanowski, autor książki „Między wędrówką a osiedleniem. Cyganie w Polsce w latach 1945-1964” oraz współautor publikacji „Cyganie. Mity i fakty”, mówił z kolei o zainteresowaniu tłem historycznym życia Papuszy.

Faktycznie Papusza była wielką tajemnicą i to też pokazuje spektakl. Nie da się jej pokazać w jednym wymiarze. Jej życie było skomplikowane. Byłem ciekawe, jak z punktu widzenia historycznego zostanie pokazana ta historia. Życie Papuszy rozgrywało się w trudnym okresie między koczowniczym a osiadłym trybem życia Cyganów. A warto zaznaczyć, że Cyganie to nie jest monolit – oni dzielą się na wiele grup.

Pod koniec debaty głos zabrał również reżyser przedstawienia, który zwrócił uwagę, że wiedza o Papuszy w Gorzowie nie jest wcale rzeczą powszechną.

Została zamieciona pod dywan, a ten spektakl ma upowszechnić jej życie. Zwróćmy uwagę, że w spektaklu nie pada ani jedno słowo o tym, że Papusza jest z Gorzowa, mówi się natomiast, żeto miasto ją zjada” – powiedział Jacek Głomb.

Warto przypomnieć, że w gorzowskiej realizacji historii o Papuszy w tytułową bohaterkę wciela się sześć aktorek: Marzena Wieczorek, Joanna Ginda, Magdalena Kasperowicz, Magdalena Dwurzyńska, Marta Karmowska oraz Tina Popko. Październikowe i listopadowe pokazy przedstawienia realizowane są w ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2022. „Papusza znaczy lalka” w bieżącym miesiącu grana będzie do 10 listopada. Szczegóły repertuaru dostępne są na: https://teatr-gorzow.pl/repertuar.

Konrad Pruszyński

Pozostałe wydarzenia

Przesłanie na Międzynarodowy Dzień Teatru 2023

Przesłanie na Międzynarodowy Dzień Teatru 2023

International Theatre Institute ITI - World Organization for the Performing Arts ogłasza Przesłanie na Międzynarodowy Dzień Teatru 2023 (27 marca). Jego autorką w tym roku jest egipska aktorka Samiha Ayoub.

"Antologia Dramatu Lubuskiego"

"Antologia Dramatu Lubuskiego"

Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie Wlkp. oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta zaprasza na spotkanie promujące książkę dr. Andrzeja Bucka pt. „Antologia dramatu lubuskiego".

MŁODY KRYTYK TEATRALNY

MŁODY KRYTYK TEATRALNY

Konkurs na recenzję spektaklu Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim „Zemsta” w reż. Andrzeja Ozgi

Lubuski Przegląd Teatrzyków Dziecięcych

Lubuski Przegląd Teatrzyków Dziecięcych

Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wielkopolskim we współpracy z Teatrem im. Juliusza Osterwy i Stowarzyszeniem Widzów Gorzowskiego Teatru

Nowy projekt i plany na magiczny Dzień Dziecka

Nowy projekt i plany na magiczny Dzień Dziecka

Luty w pełni, a w gorzowskim Teatrze Osterwy już myślą o czerwcowym Dniu Dziecka, który w tym roku będzie miał charakter szczególny.

Premiera  "Zemsty"

Premiera "Zemsty"

Najsłynniejsza komedia Aleksandra Fredry, „Zemsta” w inscenizacji Andrzeja Ozgi będzie miała swoją premierę w gorzowskim teatrze 11 marca o godz. 19.

Mikołajki z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej

Mikołajki z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej

W ramach świątecznych działań podejmowanych przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze

Mała Reduta Osterwy

Mała Reduta Osterwy

Teatr im. J. Osterwy ruszył w trasę po województwie lubuskim w ramach Małej Reduty Osterwy

38. GORZOWSKIE SPOTKANIA TEATRALNE

38. GORZOWSKIE SPOTKANIA TEATRALNE

11-17 listopada 2022

Teatralne A...B...C...

Teatralne A...B...C...

Co i kto skrywa się w teatrze za kulisami?

Album muzyczny "1980-Ty"

Album muzyczny "1980-Ty"

Album muzyczny z utworami z musicalu "1980-Ty"

BASZERT. Dziewczyna z Nowolipek

BASZERT. Dziewczyna z Nowolipek

Monodram w wykonaniu Karoliny Miłkowskiej-Prorok

Papusza znaczy lalka

Papusza znaczy lalka

Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie sezon artystyczny 2022/23 planuje inaugurować premierą spektaklu "Papusza znaczy lalka"

ARTUR BARCIŚ SHOW

ARTUR BARCIŚ SHOW

Zespół muzyczny: Marek Zalewski /piano/, Mariusz Ambrożuk /akordeon/, Arkadiusz Malinowski /gitara/, Mariusz Lipiński /perkusja/

KSIĘŻNICZKA ROSA I KLIMEK

KSIĘŻNICZKA ROSA I KLIMEK

Teatr Katarynka z Warszawy

DYSTANS ALBO WSZYSCY UMRZEMY

DYSTANS ALBO WSZYSCY UMRZEMY

Stand-up muzyczny wykonaniu Dominika Gwit i Jacek Subociałło /pianino/